Ngày 30/1/2018, sau khi được Quốc hội Rumani bỏ phiếu thông qua danh sách bộ máy chính phủ mới, Thủ tướng Viorica Dancila đã trình bày trước Quốc hội chương trình cải cách KT-XH của Chính phủ với các nội dung chủ yếu sau đây:
1/Về kế hoạch tăng cường đầu tư công:
Chính phủ mới cam kết tiếp tục thực hiện kế hoạch phân cấp, phân quyền quản lý cho các địa phương (decentralization), cụ thể là trong giai đoạn 2018-2020, Chính phủ tiếp tục đảm bảo cấp ngân sách nhà nước hoặc các nguồn tài chính của quỹ không hoàn lại để chi trả các dịch vụ công cần thiết tại các địa phương.
Các lĩnh vực ưu tiên bao gồm: y tế (nâng cấp trạm y tế nông thôn, trung tâm y tế thường xuyên), giáo dục (trường học, trường mẫu giáo, nhà trẻ), đầu tư hệ thống cấp nước, điện, gas (phục vụ dân sinh và các công trình công cộng), hệ thống giao thông, đường bộ (hiện đại hóa / cải tạo đường giao thông ở xã và quận, khu dành cho người đi bộ, cầu phà, lối đi bộ, đi xe đạp), công trình thể dục thể thao (hiện đại hoá các cơ sở thể thao giúp việc tăng cường tập luyện thể thao quần chúng và thể thao cạnh tranh), nhà ở xã hội, nhà trẻ, nhà công ty (mục tiêu hỗ trợ những đối tượng có nhà ở nhưng chưa đảm bảo an toàn khi có động đất mạnh xảy ra)…
2/Về cải cách chính sách thuế và tiền lương:
Chính phủ sẽ đề xuất việc giảm thuế giá trị gia tăng VAT từ 19% hiện nay xuống 18% bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 2019. Mức lương tối thiểu ròng sẽ tăng lên 100 RON mỗi năm, để đến năm 2020 lương tối thiểu sẽ ở mức 300 EUR/tháng. Riêng mức lương tối thiểu đối với người lao động có trình độ học vấn cao sẽ tăng lên mức 150 RON/năm.
Về các chính sách thuế khác: Chính phủ sẽ ban hành bộ luật mới về thuế khai thác tài nguyên; tiếp tục đánh thuế lợi nhuận thu được thông qua việc khai thác khí tự nhiên, và áp dụng việc miễn thuế thu nhập cho ngành nghề là bác sĩ bắt đầu từ 1/1/2019. Ngoài ra chính sách thuế đánh vào đất nông nghiệp bị hủy bỏ, đồng thời với việc tăng gấp đôi thuế đối với đất nông nghiệp không canh tác trong 2 năm liên tiếp. Các khoản thu nhập nông nghiệp thấp hơn 2.000 RON mỗi tháng sẽ được miễn thuế, đồng thời sẽ có nhiều khoản khấu trừ trong sản xuất nông nghiệp để khuyến khích người lao động tiết kiệm, đầu tư và nâng cao chất lượng cuộc sống.
3/ Về chính sách đầu tư cho giáo dục đào tạo:
Chính phủ cam kết sẽ hoàn thành và công bố Luật Giáo dục sửa đổi chậm nhất vào ngày 1/1/2019 cùng với kế hoạch đầu tư phát triển giáo dục đào tạo theo hướng tăng thêm ngân sách cho ngành này sao cho phù hợp với tầm quan trọng của công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học đối với sự phát triển của Rumani hiện đại.
Trong tương lai nhà nước tiếp tục coi hoạt động giáo dục là một yếu tố mang tính chiến lược, thực hiện nguyên tắc bình đẳng về cơ hội trong giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục, kỹ năng và năng lực của tất cả trẻ em và thanh thiếu niên thông qua việc tiếp cận với một hệ thống giáo dục hòa nhập với Châu âu. Đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng được chính phủ coi là động lực, là chìa khóa cho sự phát triển kinh tế và sự thịnh vượng của quốc gia.
4/Chính sách hỗ trợ đối với kiều dân Rumani:
Chính phủ mới cam kết sẽ cập nhật và phổ biến đầy đủ luật pháp liên quan đến các chính sách cho kiều dân Rumani ở nước ngoài nhằm hỗ trợ quá trình người dân Rumani trở về, đồng thời chính phủ sẽ xem xét hỗ trợ tài chính cần thiết cho chính quyền địa phương nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho kiều dân về nơi ở và việc làm khi trở về.
Đối với quan hệ song phương với các nước láng giềng và các quốc gia ở vùng Balkans nơi có đông người Rumani sinh sống, Chính phủ sẽ áp dụng đúng các quy định của châu Âu về việc đối xử với các dân tộc thiểu số trên lãnh thổ của một quốc gia, cũng như sự cân bằng giữa các quyền lợi được bảo đảm theo qui định quốc gia và quốc tế./.
Bucaret, 31/01/2018.
Lê Ngọc Thi – Tham tán thương mại ĐSQVN tại Romania
(Tin tháng 1/2018).